Geïnspireerd door de laatste column van Gert van Dalen ben ik eens gaan nadenken over wat een kerk(je) mooi maakt? Ik heb het geluk gehad om veel mooie reizen te kunnen maken. En op al die reizen heb ik ook veel indrukwekkende kerken gezien (en vele andere tempels en heilige plaatsen). Denk aan de Sint Pieter in Rome, de Sagrada Familia in Barcelona, de Notre Dame en de Sacré-Cœur in Parijs, de kathedraal van Chartres, de dom in Keulen, Rosslyn Chapel in de buurt van Edinburgh (nu vooral bekend van de Da Vinci Code), de Sint Jan in ’s-Hertogenbosch, de Sint Bavo in Haarlem. Stuk voor stuk kerken die imponeren door hun omvang, symboliek en/of pracht en praal. Maar vind ik ze ook mooi? Blijven ze me ‘eeuwig’ bij?

Ik heb een voorliefde voor bijzondere architectuur en dan maakt de bedevaartkapel Notre Dame du Haut bij Ronchamp, ontworpen door Le Corbusier veel meer blijvende indruk op mij. De ruwe ongepolijste vormen, de bijzondere lichtinval, hoe je ‘als vanzelf’ naar bepaalde plekken toegetrokken wordt … Misschien kent u dat gevoel ook?!

Vooruit, ook nog even een tip, wat dichter bij huis: de Cunibertuskerk in Wahlwiller (Zuid-Limburg), van onder tot boven in pasteltinten beschilderd door Aad de Haas, met als hoogtepunt de kruiswegstaties, anders dan alle andere die u ooit zult zien …

En het allermooiste kerkje dat ik me na vele jaren me nog zo voor de geest kan halen? Dat is een kapel die we ‘zo maar onderweg’ vonden ca 100 km boven San Francisco. Een kapel “zonder denominatie”, door een particulier neergezet “voor individueel gebed en meditatie”. Letterlijk en figuurlijk een weldaad voor de ziel. Dat zie je en dat voel je meteen!

En zo kom ik dan bij wat een kerk(je) mooi maakt. Voor mij heeft dat niet veel te maken met pracht en praal, maar alles met (directe) beleving en gevoel.

Wat mogen we ons gelukkig prijzen met ons witte kerkje in Lunteren. Iedereen die daar voor het eerste een voet over de drempel zet, zegt iets over de mooie ruimtes, de bijzondere sfeer. En dan is de viering of de lezing nog niet eens begonnen … Naar mijn idee (en ervaring) is sfeer, beleving en gevoel allesbepalend om je open te kunnen stellen voor spirituele ervaring en groei. Filosofe Joke Hermsen benadrukte dit onlangs in haar lezing over 3 Joodse filosofes: laat je niet alleen leiden door de ratio, maar zorg ook voor ‘ruimte’ door kunst en cultuur. Bijzondere en doordachte architectuur mag van mij ook in dat rijtje staan.

Harry Rijken