Vrijzinnig geloven is een vragende manier van geloven
Columns
Hebben of zijn?
Hebben of zijn?
“Ik was niet betrokken bij de deal, maar ik heb wel betrokkenheid gehad”.
Ik vermoed dat velen direct het debat met Hugo de Jonge rond de Sywert-mondkapjesdeal herkennen.
Zo’n zinnetje dat veelvuldig gebruikt is en en vast nog wel gebruikt wordt de komende tijd. Net zoals die uitspraak: “ik heb er geen actieve herinnering meer aan”.
Maar waarom die mondkapjesdeal en de 100 miljoen belastinggeld die door de goot is gegaan onderdeel laten zijn van een column? Dan graaf ik even een spaatje dieper:
Wat mij opvalt in de zin, is het gebruik van de werkwoorden ‘hebben’ en ‘zijn’: Ik WAS niet…., maar ik HEB wel … En dat roept bij mij in herinnering (ja hoor, een actieve herinnering) dat prachtige gedicht van Ed. Hoornik (1910 – 1970):
Hebben en zijn
Op school stonden ze op het bord geschreven.
Het werkwoord hebben en het werkwoord zijn;
Hiermee was tijd, was eeuwigheid gegeven,
De ene werklijkheid, de andre schijn.
Hebben is niets. Is oorlog. Is niet leven.
Is van de wereld en haar goden zijn.
Zijn is, boven die dingen uitgeheven,
Vervuld worden van goddelijke pijn.
Hebben is hard. Is lichaam. Is twee borsten.
Is naar de aarde hongeren en dorsten.
Is enkel zinnen, enkel botte plicht.
Zijn is de ziel, is luisteren, is wijken,
Is kind worden en naar de sterren kijken,
En daarheen langzaam worden opgelicht.
Je zou op het eerste gezicht denken dat dit gedicht over het onderwijs gaat. Als je weet dat Ed. Hoornik overlevende van Dachau was, kom je de diepere lagen tegen. Het gedicht gaat over hebben en zijn, over lichaam en ziel. En misschien wel over dood en leven.
En zo zette een politiek debat mij aan het denken over hebben en zijn.
Heb je een baan als minister of ben je minister? Ben ik mens? En tot slot die bijbels notie: Ik Ben.
Gert van Dalen