We beleven rare tijden. De ene crisis stapelt op de andere: een overheid die faalt in het oplossen van dossiers als toeslagen, jeugdzorg en de aardbevingsschade in Groningen, steeds nieuwe covid-golven en bijbehorende boostercampagnes, de toestroom van vluchtelingen, de oorlog in Oekraïne, de opwarming van de aarde, de schade door stikstof in de natuurgebieden, torenhoge energieprijzen, plotselinge hoge inflatie, … We komen we in een situatie dat ‘vastigheden’ van de laatste decennia ineens niet meer zo vast en zeker zijn.

Al deze ontwikkelingen zetten me wel aan het denken hoe ik me ertoe moet verhouden. En ik kan me zo voorstellen dat dat ook voor andere vrijzinnigen geldt, die over het algemeen de behoefte hebben om een betekenisvol leven te leiden. De politieke oplossing, in ieder geval in Europa en in Nederland, is het haast ongebreideld scheppen van geld om bestaande structuren overeind te houden en de ergste gaten te dichten. Ik kan de gevolgen daarvan niet overzien, maar ik heb wel m’n twijfels hoe lang deze aanpak nog houdbaar is.

Ik denk dat we toe zijn aan nieuwe vormen van samenleven en omzien naar elkaar, en aan een nieuwe bijpassende economie. Ik zie lichtpuntjes in allerlei lokale initiatieven. ‘Eerlijk eten uit de streek’ is daar een mooi voorbeeld van. En ook een (inmiddels grote) organisatie als Buurtzorg laat al vele jaren zien dat je met ‘menselijkheid boven bureaucratie’ (hun motto!) op veel plaatsen betrokken zorg kunt leveren. Misschien hebben jullie ook al eens gehoord of gelezen over Society 4.0 ( https://society4th.org/ ), een initiatief waarin op 9 deelgebieden (‘domeinen’) de contouren worden geschetst van een nieuwe burgersamenleving en op lokaal niveau allerlei groepen bezig zijn om daar invulling aan te geven. Wij halen onze aardappelen en eieren bij buurman Henk, de kaas 300 m verderop bij de kaasboerderij en ons groentepakket bij het ecologisch erf. En ondertussen maak ik plannen voor een eigen voedselbos.

Zo maar even wat voorbeelden, jullie weten er vast nog meer te noemen. De moeite waard wat mij betreft om daar serieus naar te kijken en aan te sluiten bij initiatieven die bij jou/jullie passen. Zeker voor vrijzinnigen, crisis of geen crisis.

Harry Rijken